از این سیستم ها جهت آنالیز و مانیتورینگ آنلاین گازهای ناشی از احتراق از قبیل O2، CO، CO2، SO2، NOx و ... در صنایع مختلف مورد استفاده قرار می گیرد.

دلایل عمده استفاده از سیستم ها عبارتند از:

برآورده نمودن الزامات قانونی وضع شده توسط سازمان هایی نظیر سازمان محیط زیست

• جمع آوری اطلاعات جهت برنامه های زیست محیطی مرکز صنعتی از قبیل کنترل و کاهش آلایندگی های زیست محیطی، دریافت ISO و...
• مانیتورینگ و کنترل پروسه صنعتی به منظور ارتقا و بهره وری اقتصادی شامل بالا بردن راندمان احتراق، کاهش مصرف سوخت، انجام به موقع تعمیرات، کاهش هزینه های نگهداری و ....

انواع سیستم های آنالیز و مانیتورینگ گازهای خروجی دودکش:

Extractive

• Cold (Condensing)
• Hot
• Dilution

Cross Stack (Cross Duct)

In-Situ

• Open Path
• Envelope Folded Beam

در این روش گاز نمونه از دودکش مکش گردیده، توسط خط نمونه گیری Sample Line از دودکش به آنالایزر منتقل می شود و پس از آماده سازی (Sample preparation) مورد آنالیز قرار می گیرد. در گذشته عمدتا از این روش جهت آنالیز و مانیتورینگ گاز های خروجی از دودکش استفاده می گردید.

روش Cold (Condensing) Extractive

در این روش گاز از درون دودکش مکش گردیده و توسط خط نمونه گیری گرم Heated Sample Line به آنالایزر منتقل می گردد. در بدو ورود گاز گرم به آنالایزر، واحد Chiller گاز را خنک نموده و واحد Condensate Removal رطوبت آن را حذف می نماید. در نتیجه ادوات و قطعات مورد استفاده بعد از واحد های خنک کننده و حذف رطوبت از نوع سرد و خشک Cold Dry می باشد.

روش Hot Extractive

در این روش نیز گاز از درون دودکش مکش گردیده و توسط خط نمونه گیری گرم (Heated Sample Line) به آنالایزر منتقل می گردد. اما برخلاف روش Cold Extractive، گاز بصورت گرم و در حضور رطوبت Hot Wet آنالیز می گردد.

روش Dilution Extractive

در این روش پراب نمونه گیری نصب شده روی دودکش، گاز را تا حدی رقیق می نماید که شکل گیری رسوبات خورنده حتی در پایین ترین دمای ممکن هم اتفاق نیفتد. در نتیجه نیاز به کنترل و بالا نگه داشتن دمای گاز نخواهد بود. گاز توسط خط نمونه گیری سرد به آنالایزر منتقل گردیده و مورد آنالیز قرار می گیرد.

در این روش فرستنده و گیرنده سیگنال در دو طرف دودکش نصب می گردند و آنالایز گاز در دودکش انجام می گیرد. این روش پیشرفت چشم گیری در طراحی آنالایزرهای گاز خروجی دودکش به شمار می رود چرا که در این روش نیاز به سیستم های پر هزینه، پیچیده و پر دردسر( از نظر تعمیرات و نگهداری) و نمونه گیری (Sampling) و آماده سازی نمونه) Sample Preparation) مرتفع گردید.

در این روش بجای قرار دادن فرستنده-گیرنده در دو طرف دودکش، آینه ای در انتهای پراب روباز ( Open- Path)قرار داده شده است. اشعه ارسالی توسط فرستنده پس از عبور از گاز دودکش، توسط آینه بازتاب و در گیرنده مورد اندازه گیری قرار می گیرد.

روش Envelope Folded Beam In-Situ

 این روش جدیدترین و پیشرفته ترین روش جهت آنالیز و مانیتورینگ گازهای خروجی دودکش می باشد. در این روش آینه در انتهای پراب بسته ) Envelope Folded Beam) قرار داده شده که این پراب دارای محافظ میکرونی جهت ورود Permit گاز می باشد. بدین ترتیب اشعه ارسال توسط فزستنده پس از عبور از گاز درون پراب بسته توسط آینه انتهایی بازتاب و در گیرنده مورد اندازه گیری قرار می گیرد.